Chrześcijaństwo u schyłku starożytności. Studia źródłoznawcze, tom VI

Pod redakcją naukową: Pawła Janiszewskiego, Ewy Wipszyckiej, Roberta Wiśniewskiego

Rok wydania: 2007

Liczba stron: 320

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Uwagi - okładka z zatarciami, pierwsza strona z lekkimi zabrudzeniami

Korzystanie z obfitości źródeł powstałych w epoce późnej starożytności nie jest proste, o czym łatwo się przekonać czytając niedobre studia tych dzisiejszych uczonych, którym wydawało się i wydaje, że aby rekonstruować przeszłość, wystarczy po prostu opowiedzieć własnymi słowami to, co w źródłach się znajduje. (...) Aby uniknąć zasadzek, jakie zastawiły na nas źródła trzeba poddać je różnym wstępnym zabiegom mającym za cel wyjaśnienie, w jaki sposób i dla kogo autorzy naszych tekstów je tworzyli, o czym i jak chcieli pisać (a co pozostawało poza zasięgiem ich zainteresowań i na karty ich dzieł nie trafiało), co pochodziło z zasobu ich wiedzy o konkretnych faktach, a co brało się z fantazji i co było efektem przyjętych z góry, a respektowanych święcie reguł literackich.(...)

Spis treści:

Ewa Wipszycka. Przedmowa  /7

Paweł Janiszewski. Ablabios "descriptor Gothorum gentis egregius" i studia nad fragmentem zaginionych dzieł historyków antycznych  /9

1. Geneza i charakter prac o dziejach ludów barbarzyńskich  /10

2. Ablabiusz - zagadkowy historyk Gotów i jego zaginiona praca   /16

3. Ablabiusze - propozycje identyfikacji autora historii Gotów  /23

Prefekt Ablabiusz (pierwsza połowa IV w.)  /23

Clodius Ablabius Benagius (koniec V w.)  /26

Sofista Ablabios z Galacji (IV/V w.)  /27

Józef Naumowicz. Święta egipskie i chrześcijańskie. Świadectwo Epifanusza z Salaminy  /32

1. Egipskie Saturnalia i przesilenie zimowe  /33

2. Obchody narodzin Aiona w Aleksandrii  /36

3. Podobne kulty arabskie  /41

4. Cudowne rzeki i obrzęd czerpania wody z Nilu  /44

Przemysław Nehring. Poetycki agon między małżeństwem i dziewictwem - retoryczny popis Grzegorza z Nazjanzu  /51

1. Wprowadzenie  /51

2. Dlaczego małżeństwo jest dobre, a nawet góruje nad dziewictwem? - pierwsza mowa agonu (Carmen I,2,1, 215-341)  /52

3. Dlaczego dziewictwo jest lepsze niż małżeństwo? - druga mowa agonu i werdykt sędziów (Carmen I,2,1, 342-732)  /59

4. Bibliografia  /76

Krystyna Stebnicka. Libanios i patriarchowie - z dziejów wspólnoty żydowskiej w Antiochii  .78

1. Żydzi w Antiochii i Libanios  /78

2. Listy Libaniosa adresowane do patriarchy i patriarchów. Kim był patriarcha, Żydem czy chrześcijaninem?  /86

3. Analiza treści listów Libaniosa. Żydowscy studenci Libaniosa?  91

4. Patriarchowie w diasporze żydowskiej  /101

5. Zakończenie  /108

Elżbieta Szabat. Wprowadzenie do badań nad edukacją u schyłku starożytności (V-VII wiek)  /110

1. Stan badań   /115

2. Źródła   /115

Damaskios  /115

Zachariasz Scholastyk - Vita Severi  /120

Marinos z Neapolis - Vita Procli  /123

Listy Prokopiosa z Gazy  /125

3. Zarys "geografii szkolnej"  /126

4. "Szkoła" o "szczeble edukacji"   /130

5. Pierwsze etapy edukacji   /137

6. Nauczyciel gramatyki  /143

7. Nauczyciel retoryki  /147

8. Nauczyciel filozofii   /142

9. Nauczyciel medycyny  /148

10. Nauczyciel prawa  //166

Elżbieta Szabat. Prozopografia środowisk szkolnych  /172

1. Technikalia  /172

2. Reprezentatywność prozopografii  /175

3. Prozopografia  /176

4. Listy geograficzno-chronologiczne  /295

5. Bibliografia  /307

Wykaz skrótów  /320