• Chrześcijańskie korzenie Europy. Konwersja i wolność w królestwach barbarzyńskich od V do VIII wieku

Brak towaru
107.00
Wpisz swój e-mail
Wysyłka w ciągu 24 godziny
Cena przesyłki 11
Odbiór w punkcie Poczta Polska 10
In Post paczkomaty 11
Poczta Polska Pocztex 48 11
In Post kurier 12
Odbiór w punkcie Poczty Polskiej 13
Poczta Polska Pocztex 48 17
Dostępność Brak towaru
ISBN 9788389637857
Zostaw telefon

Autor: Bruno Dumezil

Rok wydania: 2008

Ilość stron: 1154

Oprawa: twarda

Format: 15,0 cm x 21,0 cm

Uwaga - przybrudzony grzbiet

 

Na podstawie obszernego materiału źródłowego autor stara się odpowiedzieć na pytanie, jak to się stało, że w VIII wieku w Europie istniała w istocie jedna religia - chrześcijaństwo - podczas, gdy w chwili upadku cesarstwa rzymskiego (V wiek) chrześcijanie stanowili mniejszość. Autor polemizuje z tezą, że chrześcijaństwo zostało narzucone siłą: drobiazgowa analiza źródeł i mentalności tamtej epoki pozwala mu wypracować nowej ujęcie koncepcji wolności religijnej w czasach, kiedy przekonywanie i przymuszanie wcale nie musiały być przeciwstawnymi sposobami szerzenia chrześcijaństwa.

 

Spis treści:

Podziękowania

Prolog

Przedmiot badań

  • Czym jest "konwersja"?
  • Definicje uzupełniające
  • "Konwersja pod przymusem"
  • Tolerancja, prześladowanie, przemoc czy wolność?

Ramy niniejszego studium

  • Ramy geograficzne
  • Ramy czasowe
  • Pole historiograficzne

Źródła

  • Dokumenty pisane
  • Uwaga na temat asymetrii poszczególnych typów tekstów źródłowych
  • Czy archeologia może być źródłem dla historii konwersji?

Zamysł

 

Część pierwsza. Pasterze i ich trzody Christiana tempora po upadku Cesarstwa

Rozdział 1. Dziedzictwa. Prawa rzymskie  i myśl patrystyczna

Zasady prawa rzymskiego

  • Religio i superstitio: zasada legalności
  • Religia państwowa a konwersja
  • Kościół i państwo
  • Zasada dyskrecji
  • Logika przekazu

Kościół w obliczu przymusu stosowanego przez cesarza

  • Źródła problemu
  • Myśl o prześladowaniu po zwrocie konstantyńskim: wspomnienia z debaty
  • Postawa św. Augustyna wobec teodozjańskiego modelu stosowania przymusu ze strony Cesarstwa: przykład donatystów
  • Auctoritas, potestas i ramię świeckie

 

Rozdział 2. Biskup i konwersja

Natura i ograniczenia władzy biskupiej

  • Pasterz i chrzciciel
  • Zwierzchnik miasta.Populus christianus: fakt religijny czy rzeczywistość społeczna?
  • Paideia i społeczna polaryzacja stosowania przymusu
  • Charyzmaty i cuda

Trudności w wypracowaniu deontologii biskupiej:

  • Trzy przykłady kombinacji władzy kościelnej
  • Wybór możliwości: zabezpieczenia kanoniczne
  • Wybór chwili: kryzysy millenarystyczne i konwersje pod przymusem
  • Wybór autorytetu: ponowne wprowadzenie ramienia świeckiego

 

Rozdział 3. Konwersja Rzymian

Poganie, między religią a zabobonem

  • Szybki zanik pogaństwa senatorskiego
  • Trwałość pogaństwa ludowego 47

Żydzi: cel czy konkurencja?

  • Refleksja o konwersji Żydów
  • Ramy sprawowania misji chrześcijańskiej
  • "Prozelityzm żydowski": niebezpieczeństwo konkurencyjnej konwersji

Regulacja kwestii nowych herezji

  • Manichejczycy: religia, herezja czy zbrodnia przeciw społeczeństwu?
  • Pryscylianie po śmierci Pryscyliana: czy walka z herezją usprawiedliwia wszystko?
  • Herezje "rzymskie": nauka rozwiązywania konfliktów

 

Rozdział 4. Nawrócić barbarzyńców

Oryginalne cele

  • Pogaństwo germańskie
  • Arianizm germański

Konwersja od góry: opracowanie strategii

  • Nawrócenie Chlodwiga: refleksja kościelna nad pewnym prototypem
  • Grzegorz Wielki i idea misji
  • Otwartość wobec dam

 

Podsumowanie części pierwszej 

 

Część druga. Powrót króla. Konwersja władcy germańskiego i jego ludu

 

Rozdział 5. Urząd królewski a konwersja narodowa

Król a konwersja

  • Lęk przed zerwaniem z przodkami
  • Urząd królewski a funkcja sakralna
  • Konwersja jako transgresja?
  • Religia państwowa w królestwach barbarzyńskich - próba definicji

Chrzest króla

  • Rytuał jednomyślności: wolność religijna przedmiotem wymiany
  • Chrzciciele i ojcowie chrzestni: konwersja jako narzędzie uzależnienia politycznego
  • Od aktu osobistego do aktu politycznego: rodzina, trustis, lud

Możliwy powrót do religii narodowej 

  • Mechanizmy reakcji pogańskiej
  • Król apostata

 

Rozdział 6. Burgundowie - konwersja prototypiczna

Katolicy z Wormacji

Burgundowie w Galli: arianizm paradoksalny

  • Burgundzka mozaika religijna
  • Królewskie pary mieszane
  • Gundobad, nawrócony prześladowca?

Sigismund albo chybiony ekskluzywizm

  • Konwersja osobista
  • Konwersja ogólna

 

Rozdział 7. Frankowie - wzorzec niepełny

Konwersja pewnego króla

  • Chrzest Chlodwiga i ustanowienie frankońskiego modelu religijnego
  • Chlodwig nie nawrócił Galów

Konwersja państwa

  • Childebert I i powrót ramienia świeckiego
  • Synody w Orleanie (538-541) i negocjacja współdziałania
  • Chrystianizacja etapami: od Gontrana do Childeberta II

Niemożliwa konwersja ogólna

  • Chilperyk i pokusa imperialna
  • Chlotar II i pozyskanie episkopatu
  • Dagobert przeciwko wszystkim odchyleńcom

 

Rozdział 8. Królestwa ariańskie w Akwitanii i w Hiszpanii (418-586)

Akwitania czterech religii

  • Pokój między wspólnotami
  • Zaostrzenie polityki za Euryka

Alaryk II - niedoszła konwersja króla

  • Napięcia polityczne, napięcia religijne
  • Synod w Agde (506)
  • Ku konwersji Alaryka II?

Pokój między kościołami w Hiszpanii wizygockiej

Leowigild

  • Zdrada syna: bunt Hermenegilda
  • Uznanie Syna: "macedoniański" rytuał jednomyślności
  • Konwersje pod przymusem czy może kompromis?

Swewowie albo religia silniejszego

  • Pierwsza konwersja na chrystianizm i jej niepowodzenie
  • Konwersja narodowa: późny początek
  • Leowigild i arianizacja

 

Rozdział 9. Wizygockie królestwo katolickie (586-711)

Rekkared i zwrot w dziedzinie religii

  • Zgromadzenie z roku 586 i marsz ku jedności
  • III synod w Toledo
  • Opory i kompromis

Wypaczenie religijne: kwestia "fides"

  • Sisebut i pierwsze prześladowanie
  • IV synod w Toledo z roku 633 i niemożliwy powrót do normalności

Mechanizmy zasklepiania się

  • Chintila: judaizm jako infidelitas
  • Recceswint: judaizm jako ostatnia herezja
  • Erwig: judaizm jako ostatni superstitio
  • Egika: żydzi wrogami Hiszpanii

 

Rozdział 10. Anglosasi w Brytani - unifikacja poprzez porozumienie?

Konwersja królów

  • Pierwotna wolność kultu
  • Kruki i wróble: chrzest króla Edwina
  • Konwersja a niezależność króla
  • Od pogaństwa do reakcji pogańskich
  • Bilans i perspektywa konwersji królewskiej
  • Konwersja ludów
  • Zakaz kultu idoli
  • Autorytarna chrystianizacja obyczajów
  • Ku konwersjom przymusowym?

 

Rozdział 11. Italia - opóźniony mechanizm

Królestwo ostrogockie

Dwie religie państwowe

  • Religionem imperare non possumus: dostosowanie pewnej zasady
  • Kryzys przy końcu panowania
  • Bizantyjska faza przejściowa

Longobardowie

  • Religijne wahania pewnego królestwa  (od końca V wieku do roku 584)
  • Próba arianizacji (584-590)
  • Konwersja na katolicyzm czy chrystianizacja bez konwersji (590-635)?
  • Końcowa konwersja

 

Podsumowanie części drugiej

 

Część trzecia. Społeczeństwo chrześcijańskie. Mechanizm definicji chrześcijaństwa zachodniego

 

Rozdział 12. Granice społeczeństwa chrześcijańskiego 

Opuścić przestrzeń chrześcijańską

  • Niewola
  • Sprzedawanie chrześcijan za granicę
  • Dobrowolne odejścia?

Porzucić normę chrześcijańską: postrzeganie "pół-chrześcijan"

  • Chrześcijaństwo i spektrum wierzeń
  • Kościelne interpretacji odchyleń

Wykluczenie albo integracja

  • Ujęcie kanoniczne: od ekskomuniki do form łagodniejszych
  • Mutacje pokuty

 

Rozdział 13. Mnisi i konwersja; między przemocą fizyczną a siłą duchową

Ruch czerpiący inspirację z nauk św. Marcina i pojedynek z pogaństwem

  • Wschodnie korzenie monachizmu wojującego
  • Święty Marcin i uduchowienie walki
  • Czas epigonów
  • Ku redefinicji monastycznej metody misyjnej

Monachizm "gregoriański": nawracać bez przemocy

Mnisi irlandzko-frankońscy: spektakularność zinstytucjonalizowana

  • Tradycja irlandzka
  • Kolumban na wszystkich frontach
  • Pierwsi uczniowie: naśladowanie czy wysiłek racjonalizacji?
  • Drugie pokolenie: instytucjonalizacja i rozpowszechnianie wzorca misyjnego

 

Rozdział 14. Elity świeckie a konwersja

Judex a przymus w dziedzinie religii

  • Obowiązki urzędników
  • Rozpoznana dziedzina cywilnej korekcji odchylenia religijnego: polowanie na wróżbitów
  • Era podejrzeń

Między prawem kanonicznym a prawem rolnym: wielcy właściciele ziemscy a konwersja

  • Niszczenie przybytków prywatnych
  • Konwersjarustici i kontrola wiary ludzi podległych przez ich panów
  • Stawka społeczna odpowiedzialności religijnej

 

Rozdział 15. Nowe praktyki misyjne, podbój, i ewangelizacja

Teologia zwycięstwa: niepewne usprawiedliwienie

  • Podboje cesarskie i  chrześcijańskie bellum iustum
  • Grzegorz z Tours i powrót zwycięstwa  chrześcijańskiego w relacji historycznej
  • Temat podboju misyjnego około roku 600

Podbój a ewangelizacja

  • Niepewne pochodzenie
  • Regiony autonomiczne, pierwsze pole doświadczeń
  • Militaryzacja walki z pogaństwem: Amand i Dagobert
  • Ku karolińskiemu modelowi misyjnemu: ewangelizacja Fryzji

 

Podsumowanie części trzeciej

Epilog

  • Biskup i konwersja
  • Król i konwersja
  • Lud i konwersja
  • Początki misji zbrojnej
  • Miejsce wczesnego średniowiecza w budowaniu wolności sumienia

Aneks 1. PraeceptumChildeberta I (511-558)

Aneks 2. Podpisy pod aktami III synodu w Toledo (589)

I. Źródła

A. Subscriptio omnium episcoporum et totius gentis Gothicae seniorum

B. Podpisy końcowe

II. Studium

Określenie porządku pierwszeństwa 

Stolice podwójne - przypadek ogólny

Biskupi ariańscy

Ugnas (I i 6) i Murila (III i 7)

Ubiligisclus (32)

Stolica w Elwirze, konserwatorium mechanizmów konwersji

Aspekt ilościowy

Podsumowanie

Aneks 3. Wokół edyktu Sisebuta nakazującego przymusową konwersję żydów

I. Kanon 14 III synodu w Toledo (586)

II. Prawa Rekkareda i Sisebuta dotyczące żydów

III. "Kanon 10 synodu w Sewilli" z Excerptum canonicum

IV. Izydor w Sewilli , Historia Gotów, rozdział 61

V. Kanony IV synodu w Toledo (633) dotyczące żydów

Aneks 4. Warunki przejścia z arianizmu na katolicyzm w królestwie burgundzkim: przypadek bazylik

I. Avit z Vienne, List do biskupa Victorusa z Grenoble (516-517)

II. Synod w Epaone (517), kanon 33

Aneks 5.Carmen de synodo Ticinensi

Aneks 6. Lista królów i panujących

Aneks 7. Drzewa genealogiczne

Lista skrótów

Bibliografia

Indeks

Nie ma jeszcze komentarzy ani ocen dla tego produktu.
Podpis
E-mail
Zadaj pytanie