Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich Tom I. Literatura i słowo

Redakcja: Zofia Abramowicz, Jarosław Ławski

Rok wydania: 2009

Liczba stron: 696

Okładka: miękka 

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Uwaga! Nieznaczne zagięcie okładki

(...) Tom pierwszy zawiera nade wszystko rozprawy literaturoznawcze, obejmujące prace o literaturach słowiańskich od średniowiecza po wiek XXI. W tej grupie projektów interpretacyjnych zwraca uwagę wprost wyjątkowe zainteresowanie literaturą XIX wieku, Mickiewiczem jako wykładowcą literatur słowiańskich w College de France, a także buntowniczą wobec wzorców dawnych, chrześcijańskich kultur słowiańskich literaturą przełomu XIX i X wieku, modernizmem, Młodą Polską, w tym tak niepokornymi osobowościami pisarskimi jak: Tadeusz Miciński, Stanisław Przybyszewski czy Kazimierz Przerwa-Tetmajer. O ile prace poświęcone szeroko pojmowanej literaturze XIX wieku koncentrują się na zagadnieniach takich, jak modlitwa w poezji romantyków rosyjskich, słowiańska mentalność oraz duchowość, Mickiewiczowska wizja Słowiańszczyzny, mesjanizm, problemy bałkańskie, o tyle prace o przełomie dziewiętnastego i dwudziestego stulecia atakują zagadnienia uniwersalne: historię, śmierć, rewolucję, doświadczenie wiary, wydarzenie pielgrzymki w życiu człowieka piszącego. W tomie zgromadzono również istotne studia o literaturze XX-wiecznej oglądanej z perspektywy wschodniosłowiańskiej (tu rozprawy o Nabokovie, Pasternaku, Wysockim, nowoczesnej literaturze białoruskiej, mniejszościowym dyskursie literatury Łemków), a także o sztuce słowa przepatrującego wiek XX oczami Słowian Zachodnich i Południowych (tu praca o brutalistach serbskich, szkice o Miłoszu, Iwaszkiewiczu, ks. Twardowskim).

(fragment od Redakcji) 

Spis treści:

Od redakcji  /11

I. Biblia i antyk w literaturze dawnej

Jolanta Krzysztoforska-Doschek - Żywoty świętych: geneza gatunku, jego kształtowanie się w aspekcie miejsca i czasu  /17

Małgorzata Krzysztofik - Zrozumieć siebie i świat poprzez Biblię - staropolska lektura Pisma Świętego (wybrane przykłady)  /31

Jakub Z. Lichański - Jana Kochanowskiego Pieśń II. 25 Czego chcesz od nas, Panie jako przykład kształtowania chrześcijańskiego dziedzictwa duchowego  /43

Izabela Winiarska-Górska - Protestancka zasada sola Scriptura - a przeobrażenia języka religijnego polskich ewangelików w XVI i XVII wieku. Uwagi historyka języka  /51

Lilia Citko - Piśmiernnictwo Ławry Supraskiej: na styku tradycji Wschodu i Zachodu  /65

Agata Chrobot - Topika biblijno-chrześcijańska w twórczości Andrzeja Trzecieskiego  /75

Krystyna Krawiec-Złotkowska - Ogórd Rajski w zbiorze Emblemata Zbigniewa Morsztyna  /85

Marzena Wydrych-Gawrylak - Inspiracje antyczne w Odprawie posłów greckich Jana Kochanowskiego i Tragedii Epaminondy Stanisława Konarskiego  /105

II. W kręgu romantycznego dziedzictwa

Danuta Piwowarska - Modlitwa poetycka romantyków rosyjskich  /117

Magdalena Saganiak - Romantyczne doświadczenie wewnętrzne  /135

Halina Krukowska - O Mickiewiczowskim "widzę"  /165

Dorota Kulczycka - Najpiękniejszy ze swych promieni... - sądy Adama Mickiewicza o poezji hebrajskiej  /173

Kwiryna Ziemba - Antyk, chrześcijaństwo i Europa w wykładach lozańskich Adama Mickiewicza  /195

Joanna Pietrzak-Thebault - Literatura słowiańska w College de France - wizja ministra, wizja profesora  /223

Mikołaj Sokołowski - Władysław, syn Adama /233

Barbara Sawicka-Lewczuk - O Judycie Słowackiego - motywy biblijne w Lilii Wenedzie i Księdzu Marku  /255

Elżbieta Nowicka - Borys Godunow i Dymitr Samozwaniec w dramacie XIX wieku /265

Maria Makaruk - Felicyta Antoniego Edwarda Odyńca. Między antykiem, erą chrześcijańską a romantyzmem  /277

Walentyna Jakimiuk - Sawczyńska - W kręgu religijnych fascynacji Konstantego Fofanowa  /291

Danuta Ossowska - Dlaczegoście wy, panowie, sprawę polską zrobili sprawą katolicką? Z rozważań Teodora Tomasza Jeża nad kwestią narodową /301

Ewa Gazdecka - Lew Tołstoj - Prawosławie i kontestacja  /315

Maria Obrusznik-Partyka - Na styku religii i kultur - wizja Słowiańszczyzny Południowej w drugiej połowie XIX wieku  /323

Grażyna Legutko - Drżyjcie, to Romę niewolnik obala! Rzymski i słowiański sclavus saltans Marii Konopnickiej i Wacława Sieroszewskiego /335

III. Moderniści - na przełomie XIX i XX wieku

Wojciech Gutowski - Polska - res sacra? Życie narodu a żywotność chrześcijańska w manifestach światopoglądowych młodopolskich poszukiwaczy Absolutu  /349

Elżbieta Flis-Czerniak - Mitologiczna palimpsestowość i trauma słowiańska w dramacie Noc rabinowa Tadeusza Micińskiego  /361

Marcin Bajko - Od herosa do charyzmatyka. Dziedzictwo antyku w twórczości Tadeusza Micińskiego /373

Sabina Brzozowska - Misterium bez Boga? Transcedencja w dramatach o rewolucji  /389

Gabriela Matuszek - Teologia rozpaczy i diaboliczna kontrreligijność. O Synagodze szatana Stanisława Przybyszewskiego  /399

Grzegorz Igliński - Wszędzie pląsa bóstw gromada. Słowiański antyk w Narodzinach wiosny Kazimierza Przerwy-Tetmajera na tle malarskich realizacji tematu /411

Anna Wydrycka - Tetmajerowskie niebo - obrazy kryzysu  /419

Hanna Ratuszyna - Wizerunki anioła śmierci w literaturze i malarstwie Młodej Polski  /435

Radosław Okulicz-Kozaryn - Sceptyk idzie na pielgrzymkę. Pielgrzymka do Jasnej Góry Reymonta na tle pozytywistycznego sporu o wartość "wędrówek pobożnych"  /449

Anna Janicka - Ciało wyżarte solą. Naturalistyczna antropologia krzyża w twórczości Gabrieli Zapolskiej  /457

IV. Z wschodniosłowiańskiej perspektywy

Monika Grygiel - Religijny horyzont wczesnej poezji  Josifa Brodskiego /469

Zygmunt Zbyrowski - xxx /479

Olga Shilina - xxx /487

Helena Duć-Fajfer - Chrześcijaństwo pogranicza - etniczny wymiar chrześcijaństwa w literaturach mniejszościowych pogranicza wschodniego /493

Galina Twaranowicz - xxx /505

Jan Czykwin - xxx /511

Agnieszka Lenart - Wątki rosyjsko-izraelskie w kulturowym dyskursie prozy Diny Rubiny  /519

Małgorzata Ptasińska - Modlitwa do Bogurodzicy we współczesnej prozie syberyjskiej  /527

V. Tradycja i eksperyment: XX wiek

Marek Sikora - Ślady Hioba. O poezji Czesława Miłosza i Anny Kamieńskiej  /539

Jarosław Ławski - Pewność i cień. O Sześciu wykładach wierszem Czesława Miłosza  /553

Marek Kurkiewicz - Biblijna walka Jakuba z aniołem w optyce polskich poetów XX wieku  /585

Elżbieta Wesołowska - Roman Brandstaetter - w służbie tradycji antycznej  /603

Stefan Melkowski - Stary poeta między życiem a śmiercią. Późna twórczość poetycka Jarosława Iwaszkiewicza: od Krągłego roku do Śpiewnika włoskiego  /611

Krzysztof Korotkich - Pożegnanie wiejskiej parafii. Księdza Jana Twardowskiego uwagi o śmierci  /645

Lidia Nowicka-Comber - Serbski dramat brutalistyczny - między kulturą masową a tradycją chrześcijańską  /655

Agnieszka Kruszyńska - Motywy biblijne w poezji Andrzeja Kiejzy OFMCap. Pośród antycznych reminiscencji i słowiańskiego krajobrazu  /663

Noty o autorach  /677