Błazen na dworze Jagiellonów

Autorka: Małgorzata Wilska

Rok wydania: 1998

Liczba stron: 

Okładka: twarda

Format: 16,0 cm x 23, cm

Uwaga - książka używana, przetarta, zarysowana okładka

Pozycja błazna na dworze zależała od jego relacji z osobą monarchy, od osobowości obu tych postaci, a także od charakteru władzy w danym okresie historycznym. Przewaga sacrum nad profanum w obrazie króla powodowała wzrost rangi urzędu błazna dworskiego. Im większe było wyizolowanie monarchy ze społeczności dworskiej, tym bardziej potrzebował on zaufanego, bliskiego, wiernego, prawdomównego błazna.

Środowisko dworskie składało się z najrozmaitszych urzędników, dworzan i służby, ale nikt z nich nie był szczery w relacjach z królem i całej prawdy - także przykrej - władcy nie mówiono. Wobec błazna król był sobą. Ostre wypowiedzi błazna mogły ranić go tak jak raniły innych ludzi, ale przez to monarcha czuł się jak zwykły człowiek, a nie jak "pomazaniec Boży". Słowa prawdy zapewniały mu komfort psychiczny, gdyż w takich kontaktach z błaznem mógł się odprężyć bądź przez śmiech, bądź przez złość, która w nim wzbierała, słysząc słowa krytyki.

Staropolskie przysłowie mówiło, że "błazeńska rzecz nie ma odpowiedzi". My chyba mamy prawo je zmodyfikować: nie każda "błazeńska rzecz" znalazła odpowiedź w tej pracy, ale wiele prawd udało się przybliżyć.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp  /7

Rozdział I. "Jak się zwał"  /13

Ludzie rozrywki - Terminologia: kuglarz, wiła, błazen, piszczek, igracz, guzman - Nazwy łacińskie

Rozdział II. "Jak cię widzą tak cię piszą"  /49

Funkcje stroju - Elementy charakterystyczne - Insygnia błazeńskie: kukla, cep, tunika i kubrak, pas, inne części ubrania, kolor - Fizjonomia

Rozdział III. "Błazen błaznowi nierówny"  /89

Nazwiska czy przezwiska? - Pochodzenie społeczne. Błazen rycerz - Co sądzili o nich współcześni? - Umiejętności i wykształcenie błaznów - Błazen starego króla - Narodowość błaznów - Błaznowie goście

Rozdział IV. "Błaznów wszędzie pełno"  /141

Życie codzienne: łaźnia, rozrywki i podróże - Życie świąteczne: karnawał, święto majowe - Wydarzenia polityczne i uroczystości dworskie: sejm, dzwon Zygmunta, hołd pruski, polowanie w Niepołomicach, ślub Izabelli - Repertuar błazeński

Rozdział V. Król i błazen /201

Strój - Insygnia - Idealny król, idealny błazen

Zakończenie  /229

Aneks  /233

Wykaz źródeł i opracowań  /246

Indeks osobowy  /251

Resume /258

Summary /266

Spis ilustracji  /273