Białe Legiony 1914–1918. Od Legionu Puławskiego do I Korpusu Polskiego

Autor: Wojciech Jerzy Muszyński

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 448 + wklejka z pięcioma mapami

Okładka: twarda

Format: 21,5 cm x 30,0 cm

Seria: Dopalanie Kresów

Formacje polskie w Rosji, o których opowiada ten album, inaczej niż legiony galicyjskie, nie miały łatwego startu, ale także później, przez kolejne lata, musiały zmagać się z trudnościami i nieufnością ze strony rosyjskich sfer politycznych i czynników wojskowych.
Początkowo zabraniano im używania polskich symboli narodowych, a wielu wyższych dowódców rosyjskich nie uznawało nawet ich polskiego charakteru, nazywając je nie „polskimi”, lecz „poleskimi”, chociaż żołnierze polscy walczyli dzielnie, wierząc, że z dwojga złego to Niemcy pozostają – mimo wszystko – większym i groźniejszym wrogiem sprawy polskiej.

Białe Legiony, jak je potocznie nazwano jeszcze w 1914 r., miały jednak wiele szczęścia do kadry dowódczej: oddelegowani przez rosyjskie sztaby oficerowie, zawodowi żołnierze carskiej armii, okazali się w zdecydowanej większości nie tylko szczerymi Polakami i patriotami, ale także dobrymi taktykami, którzy w czasie walk nie zawiedli nawet w najtrudniejszych sytuacjach.

Niniejszy album ma przywrócić pamięć o tych formacjach i tworzących je ludziach. Zadanie to tym istotniejsze, że Białe Legiony (w przeciwieństwie do Legionów galicyjskich) nie doczekały się tego rodzaju upamiętnienia. Formacje polskie w Rosji były zawsze traktowane po macoszemu, spychane na dalszy plan, pisano o nich niechętnie i bardzo niewiele. Mamy nadzieję, że niniejsza praca, wydana z okazji stulecia odzyskania niepodległości, stanie się impulsem, by zmienić ten stan rzeczy.

Publikacja została przygotowana we współpracy z Archiwum Akt Nowych i Wojskowym Biurem Historycznym.

Spis treści: 

Słowo wstępne (Jarosław Szarek) /6

Część I
Od Pakosławia do Krechowiec /9

Wstęp /10
Polityka polska u progu wojny /14
Legion Polski (Legion Puławski) /27
„Wam gwardią być!” – ułani Legionu Polskiego /40
W marszach i bojach   48 Brygada Strzelców Polskich /70
Dywizja Strzelców Polskich /136
Pułk Ułanów Polskich /196

Część II
I Korpus Polski na Białej Rusi /235

Geneza I Korpusu Polskiego /236
Formowanie I Korpusu Polskiego /258
I Korpus Polski wobec rewolucji bolszewickiej /286
Zajęcie Bobrujska 304
Walki o rozszerzenie polskiej enklawy /314
Wyzwolenie Mińska /330
Epopeja szwadronu rotmistrza Plisowskiego /340
„Rzeczpospolita Bobrujska” – czyli mała Polska /348
Pertraktacje z Niemcami /384
Nieudany pucz piłsudczyków /400
Zwycięska kapitulacja? /412

Wkładka ilustracyjna /438
Bibliografia /444