Architekt Krzysztof Bonadura starszy i cech muratorów w Poznaniu

Autor: Aleksander Stankiewicz

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 420

Okładka: miękka ze skrzydełkami

Format: 21,0 cm x 29,5 cm

Oddajemy do rąk Czytelników publikację Aleksandra Stankiewicza „Krzysztof Bonadura starszy i cech muratorów w Poznaniu”, pierwszą monografię na temat architekta, który działał w Rzeczypospolitej w XVII wieku. Dzieła Bonadury Autor prezentuje w kontekście sztuki polskiej i europejskiej, tropiąc dorobek architekta – od zamówień dla Opalińskich po działalność dla cechu muratorów w Poznaniu.

W podzielonym na dziewięć rozdziałów tomie Czytelnik znajdzie informacje biograficzne o Krzysztofie Bonadurze starszym, o ruchu budowlanym w dawnych województwach kaliskim i poznańskim w latach 1590–1670, zleceniodawcach i protektorach architekta, o jego dziełach potwierdzonych źródłowo i wiązanych z nim, o samym warsztacie Bonadury, o teorii sztuki około roku 1600, wreszcie o wpływie twórczości architekta na wielkopolską architekturę XVII wieku.

Publikację uzupełnia ok. 250 fotografii omawianych budynków.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp  /9

Rozdział I.  Krzysztof Bonadura starszy – wiadomości biograficzne  /21

1. Domniemane pochodzenie i kwestia nazwiska   /21

2. Rekonstrukcja biografii architekta na podstawie źródeł archiwalnych  /23

Rozdział II. Uwarunkowania ruchu budowlanego w dawnych województwach poznańskim i kaliskim w latach 1590–1670   /27

1. Cechy budowniczych w Europie Środkowej (XVI–XVII wiek)   /27

2. Cechy budowniczych i kamieniarzy w Rzeczypospolitej a cech muratorów w Poznaniu w wieku XVI i pierwszej połowy wieku XVII   /30

Rozdział III. Ruch budowlany w dawnych województwach kaliskim i poznańskim w latach 1590–1670   /45

1. Architektura w dawnym województwie kaliskim (ok. 1590–1670)  /54

2. Architektura w dawnym województwie poznańskim (ok. 1590–1670)  /98

3. Ruch budowlany w dawnych województwach kaliskim i poznańskim. Konkluzja   /127

Rozdział IV. Zleceniodawcy i protektorzy Krzysztofa Bonadury starszego   /133

1. Patronat Opalińskich  /133

2. Fundatorzy kościelni  /140

3. Zamówienia dla mieszczan  /145

Rozdział V. Działalność architektoniczna Krzysztofa Bonadury starszego. Dzieła potwierdzone źródłowo  /147

1. Kościół bernardynów pw. Niepokalanego Poczęcia NMP i św. św. Franciszka i Antoniego Padewskiego w Sierakowie (1626–1639)  /147

2. Kościół parafialny pw. św. Jadwigi Śląskiej w Grodzisku Wielkopolskim (po 1626 – ok. 1641)  /164

3. Kościół karmelitów bosych pw. św. Józefa w Poznaniu (1635–1670)  /195

4. Przebudowy kamienicy przy rynku (1648) oraz kaplicy grobowej przy kolegiacie św. Marii Magdaleny (1659) w Poznaniu dla burmistrza Jana Dilla  /208

5. Prace budowlane przy kościele karmelitów trzewiczkowych pw. Bożego Ciała w Poznaniu (1650)  /210

6. Kościół franciszkanów reformatów pw. św. Kazimierza na Śródce w Poznaniu (ok. 1663–1681)  /215

7. Język formalny architekta Krzysztofa Bonadury starszego  /223

Rozdział VI. Dzieła architektury przypuszczalnie związane z działalnością Krzysztofa Bonadury starszego i jego warsztatu   /227

1. Kaplica św. Jacka oraz przebudowa klasztoru Dominikanów w Poznaniu (przed rokiem 1622)   /227

2. Kościół parafialny pw. Matki Bożej Pocieszenia na Zdzieżu w Borku Wielkopolskim (1635 – przed 1657)   /252

3. Kościół jezuitów pw. Ukrzyżowanego Zbawiciela oraz Świętych Archaniołów w Bydgoszczy (1637, 1644–1648)   /264

4. Kościół bernardynów pw. św. Józefa we Wschowie (1638–1644)  /271

5. Grobowiec rodziny Lamprechtów na cmentarzu ewangelickim we Wschowie (przed połową wieku XVII)   /277

6. Kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła w Czaczu (1653)   /279

7. Kościół bernardynów pw. św. Franciszka Serafickiego w Poznaniu (ok. 1663–1675)   /288

Rozdział VII. Warsztat Krzysztofa Bonadury starszego  /305

1. Warsztat Krzysztofa Bonadury starszego a cech muratorów w Poznaniu   /305

2. Wpływ niemieckich warsztatów budowlanych na polską architekturę nowożytną pierwszej połowy wieku XVII a twórczość Krzysztofa Bonadury starszego  /312

Rozdział VIII. Architekt Krzysztof Bonadura starszy a teoria sztuki około roku 1600  /333

1. Zaginiony szkicownik architekta. Międzydisegno a autokreacją i marketingiem /333

2. Twórczość Krzysztofa Bonadury starszego a północnowłoska teoria architektury około roku 1600 wobec tradycji średniowiecznej  /339

3. Porządki architektoniczne w dziełach Krzysztofa Bonadury starszego  /347

4. È del’architetto il fin la meraviglia  /354

Rozdział IX. Wpływ twórczości Krzysztofa Bonadury starszego na wielkopolską architekturę wieku XVII  /359

Zakończenie  /363

Summary  /365

Riassunto  /367

Bibliografia /369

Spis ilustracji /405

Indeks osób /411

Indeks topograficzny /417