Archaeologica Hereditas 21. Konserwacja zapobiegawcza środowiska 9. Dziedzictwo kultur tradycyjnych

Pod redakcją: Joanny Wawrzeniuk i Katarzyny Zdeb

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 151

Okładka: miękka ze skrzydełkami

Format: 21,00 cm x 30,00 cm

Do rąk Czytelnika oddajemy niniejszą publikację poświęconą różnorodności etnograficznego dziedzictwa kulturowego. Mamy nadzieję, że treść zawarta w monografii stanowi odpowiedź i zarazem rozwinięcie pytania postawionego przez jednego z uczestników dziewiątej konferencji, z cyklu Konserwacja zapobiegawcza środowiska, a mianowicie: „czy możliwa (i potrzebna) jest konserwacja zapobiegawcza dziedzictwa tradycyjnej kultury ludowej”. To retoryczne pytanie stało się przyczynkiem do refleksji nad rozumieniem dziedzictwa etnograficznego, jego bogactwa niematerialnych przesłań i ich przejawów oraz odniesień w kulturze materialnej. Zbigniew Kobyliński definiuje ten nurt jako „ciągły proces zmierzający do zapobiegania powstawaniu zagrożeń dla

substancji zabytkowej” poprzez podejmowanie takich działań, które mają na celu opóźnić lub wyeliminować zniszczenie dziedzictwa kulturowego bez fizycznej ingerencji w jego strukturę. Postrzeganie wytworów kultury tradycyjnej przez pryzmat konserwacji zapobiegawczej jest przede wszystkim składową ochrony zabytków, sposobu ich zabezpieczania, eksponowania i udostępniania, przy jednoczesnym nakładaniu na badaczy obowiązku prowadzenia badań terenowych i dokumentacji w sposób właściwy dla antropologii kulturowej.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Katarzyna Zdeb i Joanna Wawrzeniuk. Dziedzictwo kultur tradycyjnych – problemy ochrony i zarządzania  /5

Katarzyna Zeman-Wiśniewska. Figurki antropomorficzne w badaniach archeologicznych i etnograficznych: przykłady wykorzystania materiału   porównawczego   /9

Monika Lis. Amputacja jako element rytuału wśród plemion Ameryki Północnej i Wysp Pacyfiku  /15

Radosław Andrzej Gawroński. Styl jazdy konnej współczesnych Mongołów - czy przypomina metody stosowane przez ich średniowiecznych przodków?    /23

Katarzyna Podyma i Lucjan Buchalik. Kultura Kurumbów na cywilizacyjnym rozdrożu. Czy ma szanse na przetrwanie?   /31

Rafał Fudala. Konfliktowy charakter dziedzictwa kulturowego Łemków   /41

Weronika Bałdyga. Kurpiowszczyzna: o historii, lingwistyce i kulturze grupy etnograficznej nazwanej od obuwia   /49

Magdalena Żurek. Drewniane dwory szlacheckie – etnografia czy historia sztuki?   /59

Joanna Wawrzeniuk. Ręcznik jako rekwizyt w obrzędowości pogrzebowej   /87

Michał Kowalik. Pająki ludowe – rękodzieło warte wpisania na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa UNESCO   /99

Weronika Kobylińska. Narodowa polityka kulturalna i stołeczni krytycy wobec ludowej sztuki regionalnej w czasach PRL. O wystawie Kultura artystyczna wsi mazowieckiej (1962)    /107

Maja Żyłajtys-Wrońska. Nuty jako materialne dziedzictwo kulturowe. Problemy analizy popularnej muzyki polskiej przełomu XIX i XX wieku   /119

Katarzyna Zdeb. Prezentacja dziedzictwa etnograficznego w grach wideo   /129

Weronika Kobylińska i Zbigniew Kobyliński. Współczesne tworzenie, transformacja i usuwanie nośników pamięci społecznej: pomniki, symulakry i inscenizacje   /135

Noty o autorach