Z dziejów Polski 1919-1921 (zbiór studiów). W stulecie wojny polsko-bolszewickiej, zaślubin Polski z Bałtykiem ...

Autor: Marian Drozdowski

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 347

Okładka: miękka

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Niniejszy zbiór studiów i szkiców […] poświęciłem tematyce powrotu Polski nad Bałtyk oraz roli, jaką w nim odegrała armia gen. Hallera. Przypomniałem też zasługi innych wybitnych Polaków, którym zawdzięczamy doprowadzenie do powrotu nad morze. […] Drugim głównym tematem zbioru są różne aspekty wojny polsko-bolszewickiej lat 1919- 1921. Jest on mi szczególnie bliski ze względu na udział w tej wojnie mojego ojca Jana Drozdowskiego […]. Jego żołnierskie opowiadania i pieśni, które towarzyszyły mi w dzieciństwie oraz w młodości, pozostały ze mną na zawsze. Moją pasją jest biografistyka historyczna, która pozwoliła mi spojrzeć na wojnę polsko-bolszewicką z pozycji wydanych przeze mnie biografii: Józefa Piłsudskiego, Ignacego Paderewskiego, Juliusza Poniatowskiego, Aleksandra Dębskiego, Władysława Grabskiego, Władysława Raczkiewicza, Eugeniusza Kwiatkowskiego, Piotra Drzewieckiego i Stefana Starzyńskiego. […] W prezentowanym tu zbiorze starałem się syntetycznie przedstawić dokonania Naczelnika Państwa i Rady Obrony Państwa w czasie wojny oraz osiągnięcia kolejnych gabinetów: Ignacego Paderewskiego, Leopolda Skulskiego, Władysława Grabskiego i Wincentego Witosa. […] żaden rząd w najnowszych dziejach Polski nie dokonał tyle co pierwszy gabinet Witosa w tak krótkim okresie swego funkcjonowania – czyli od lipca 1920 r. do września 1921 r. – pomoc wojsku w zwycięskich bitwach: warszawskiej, niemeńskiej, lwowskiej i wołyńsko-podolskiej, zawieszenie działań wojennych 18 października 1920 r., zawarcie pokoju ryskiego 18 marca 1921 r., a dzień wcześniej – uchwalenie przez Sejm demokratycznej, kompromisowej Konstytucji marcowej; zawarcie sojuszu politycznego i wojskowego z Francją oraz z Rumunią; uruchomienie pomocy dla akcji plebiscytowej na Górnym Śląsku. […] W zbiorze najnowszych szkiców historycznych starałem się pokazać wielką aktywność społeczeństwa obywatelskiego, przede wszystkim młodzieży, i rolę wybitnych rodaków […].

(fragment Wstępu M. Drozdowskiego)

Spis treści:

Wstęp Autora  /15

Część I. Działania władz konstytucyjnych w latach wojny polsko-bolszewickiej 1919-1921  /19

1. Józef Piłsudski jako Naczelnik Państwa Polskiego i przewodniczący Rady Obrony Państwa  /21

2. Rola Ignacego Paderewskiego w wojnie polsko-bolszewickiej (1919-1921)  /41

3. Blaski i cienie traktatu wersalskiego z 28 czerwca 1919 r.  /57

4. Radości i smutki gabinetu Leopolda Skulskiego (13 grudnia 1919 r. - 9 czerwca 1920 r.)  /67

5. Rola ministra Stanisława Wojciechowskiego i premiera Władysława Grabskiego w latach 1919-1921  /77

6. Dokonania i niepokoje koalicyjnego Rządu Obrony Narodowej Wincentego Witosa (24 lipca 1920 r. - 13 grudnia 1921 r.)  /93

Część II. W drodze do zaślubin z Bałtykiem  /111

7. Warunki polityczne powstania frontu pomorskiego  gen. Józefa Hallera  /113

8. Rola gen. Józefa Hallera w odzyskaniu Pomorza Gdańskiego  /121

9. Akt erekcyjny związany ze stuleciem powrotu nad Bałtyk  /133

Część III. Przyczynki do dziejów wojny polsko-bolszewickiej  /137

10. Rola szefów Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1921 /139

11. Wokół biografii gen. Kazimierza Sosnkowskiego  /155

12. Front północny w bitwie warszawskiej. Spór Piłsudski - Haller /161

13. Refleksje o wyprawie kijowskiej i reakcji na nią polskiej opinii publicznej /179

14. II powstanie śląskie w cieniu bitwy warszawskiej  /185

15. Z dziejów Legii Akademickiej w czasie wojen polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej  /193

16. Warszawa w przededniu bitwy pod Ossowem 14 sierpnia 1920 roku w Dzienniku jej siedemnastoletniego bohatera Jana Szczygielskiego  /199

17. Harcerstwo polskie w czasie wojny polsko-bolszewickiej 1919-1921  /207

18. Dzień Czynu Chłopskiego 15 sierpnia 2020 r. w Mariańskim Porzeczu  /227

19. Rola Kościoła katolickiego w Polsce w walce o niepodległość i w czasie wojny polsko-bolszewickiej  /231

20. Refleksje o biografii Wincentego Witosa  /241

21. Komuniści polscy w czasie wojny polsko-bolszewickiej 1919-1921 /251

22. Warszawa od traktatu wersalskiego do pokoju ryskiego (28 czerwca 1919 r. - 18 marca 1921 r.)  /261

23. Konstytucja 17 marca 1921 roku - konstytucją demokratycznego kompromisu  /271

24. Preliminaryjny traktat pokojowy i umowa rozejmowa z 12 października 1920 r. oraz traktat pokojowy w Rydze z 18 marca 1921 r.  /279

25. Górny Śląsk lat 1919-1921 w polityce rządu polskiego i reakcji społeczeństwa obywatelskiego  /285

26. Rzeczpospolita inżynierska w pierwszych latach niepodległości (1918-1922)  /297

Kalendarium  /313

Bibliografia podstawowych dokumentów i opracowań  /333

Indeks osobowy  /339