Kupcy z Polski na mołdawskich i siedmiogrodzkich szlakach handlowych w XV-XVIII wieku. Historiografia i źródła rumuńskojęzyczne

Autor: Marcin Marynowski

Rok wydania: 2018

Ilość stron: 304

Oprawa: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Książka napisana została dzięki projektowi sfinansowanemu przez Fundację Lanckorońskich.

Książka przedstawia dokumenty i źródła z mało znanych w Polsce archiwów rumuńskich. Jej wartość poznawcza polega na przedstawieniu polskiemu czytelnikowi rumuńskich źródeł i zasobów archiwalnych oraz literatury naukowej, skromnie reprezentowanych w polskich badaniach. Większość dokumentów jest publikowana po raz pierwszy.

Bohaterami książki są kupcy z ziem polskich. To Polacy, Ormianie, Żydzi, Rusini i inni mieszkańcy wielonarodowej Rzeczypospolitej, mający związki handlowe z Mołdawią. Wielu z nich przemierzało szlaki mołdawskie, a także sąsiednie siedmiogrodzkie. Kiedyś ich zajęcie traktowane było ze wzgardą, a jak pisał żyjący na przełomie XVI i XVII wieku Szymon Starowolski, szlachcic, który zajmował się handlem, tracił szlachectwo. W naszych czasach dobrzy handlowcy nazywani są ludźmi sukcesu, a handel i gospodarka stymulują wszystkie dziedziny życia ludzi na całym świecie.

- Co polscy kupcy sprzedawali i kupowali na wschodzie, w Mołdawii i w Siedmiogrodzie?

- Jakie szlaki prowadziły przez Mołdawię i jak się nimi podróżowało?

- Dlaczego angielski pułkownik i polscy kupcy z wozami musieli nocować pod miastem Tecuci nad rzeką Seret i dopiero na drugi dzień wjechali do miasta?

- Co kryje zagadka polskich monet odkrytych w Corod niedaleko Gałacza?

- Czym zasłużył sobie polski poseł, że otrzymał w Chocimiu w darze ogiera „rosłości y urody mierney, ale dobrze podstarzałego”?

- Jaką opinię o mieszkańcach Polski wyrażali autorzy projektu handlu w Siedmiogrodzie z początku XVIII wieku?

- Dlaczego kupcowi Jerzemu skonfiskowano w Siedmiogrodzie 99 sztuk skór jagnięcych?

Odpowiedzi na te pytania znajdziemy w źródłach z Rumunii i Republiki Mołdawii, które autor przedstawia w swej książce.

Spis treści:

Skróty  /9

Słowniczek  /12

WSTĘP  /13

Wydawnictwa źródłowe  /21

Pomoce archiwalne  /24

Opracowania  /26

Mapy  /32

CZĘŚĆ I. Mołdawia

Rozdział I. Handel Mołdawii

1. Szlaki w Europie wschodniej w XIV wieku  /35

2. Handel w Mołdawii  /38

3. Mołdawskie szlaki handlowe  /40

4. System ceł w Mołdawii  /46

5. Miasta handlowe w Mołdawii  /50

6. Świadczenia Mołdawii na rzecz Imperium Osmańskiego  /73

7. Monopol handlowy Imperium Osmańskiego w XVI-XVII wieku  /76

8. Zmiany ekonomiczne w Mołdawii w XVII-XVIII wieku  /79

9. Sytuacja w Basenie Morza Czarnego od XVIII do początków XIX wieku  /84

10. Wskazówki ormiańskiego kupca  /86

Rozdział II. Kontakty polsko-mołdawskie

1. Początki kontaktów handlowych Królestwa Polskiego z Mołdawią  /89

2. Lwów w kontaktach z Mołdawią  /91

3. Kupcy osmańscy z Rzeczypospolitej na szlakach mołdawskich  /102

Rozdział III. Teksty źródłowe

1. Dokumenty z XV wieku  /105

2. Dokumenty z XVI wieku  /110

3. Dokumenty z XVII wieku  /111

4. Dokumenty z XVIII wieku  /

5. Przykłady dokumentów z XIX wieku  /132

6. Kontakty handlowe polsko-mołdawskie w Documenta Romaniae Historica, A. Moldova  /134

7. Monety polskie w Mołdawii  /143

8. Polskie i zagraniczne relacje z podróży po Mołdawii /161

9. W mołdawskim sklepiku  /176

Rozdział IV. Związki duchowieństwa z handlem mołdawskim 

1. Rola klasztorów i duchowieństwa w organizacji handlu w Mołdawii  /181

2. Dokumenty dotyczące polskich księży w Jassach  /188

CZĘŚĆ II.  Siedmiogród

Rozdział I. Handel Siedmiogrodu 

1. Handel Siedmiogrodu w XIV-XVIII wieku   /195

2. Droga braszowska  /203

3. Spław rzeczny w Siedmiogrodzie  /203

4. "Projekt odnośnie do handlu w Siedmiogrodzie" z 1702 roku  /204

Rozdział II. Związki handlowe Siedmiogrodu z Rzeczpospolitą 

1. Wybrane związki Braszowa z Królestwem Polskim  /215

2. Kupcy z Rzeczypospolitej na szlakach Siedmiogrodu  /216

3. Miejsca transakcji handlowych  /221

ZAKOŃCZENIE  /225

Rezumat  /229

Summary  /233

Źródła i opracowania  /237

Indeks osobowy  /257

Mapy  /268

Ilustracje  /269