Obraz Hiszpanii w Historii naturalnej Pliniusza Starszego

Obraz Hiszpanii w Historii naturalnej Pliniusza Starszego

Gnieźnieńskie Studia Europejskie

Seria: Monografie Tom 23

Autor: Krzysztof Antczak

Rok wydania: 2016

Ilość stron: 440

Oprawa: miękka

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Literatura to obraz rzeczywistości "przefiltrowany" przez autora, gatunek literacki oraz epokę w której przyszło żyć i tworzyć twórcy. Pliniusz Starszy, rzymski uczony i pnący się po szczeblach administracji rzymskiej urzędnik, stworzył monumentalną encyklopedię pt. "Naturalis historia" w dobie panowania dynastii flawijskiej (69-96 po Chr.), tj. w czasach głębokiej transformacji Imperium Rzymskiego. Transformacji, w której istotną rolę odgrywał wraz ze swymi bogactwami, nasyceniem kulturą rzymską. Półwysep Iberyjski, nazywany współcześnie starożytnym "Eldorado". Celem książki jest ukazanie na ile dzieło o charakterze naukowym, jakim niewątpliwie jest encyklopedia, przesiąknięte jest ideologią rzymską, w tym polityką; na ile obraz Hiszpanii (geografii, podziału administracyjnego, urbanizacji i bogactw naturalnych), wpisany w trzydziestosiedmiotomowe dzieło zależy od uczoności autora dzieła, rzymskiego encyklopedyzmu oraz od ideologii rzymskiej czasów flawijskich.

Spis treści:

Wstęp

Wprowadzenie

1. Pliniusz Starszy - między życiem prywatnym i obowiązkami (otium i negotium).

2. "Historia naturalna". Struktura i perspektywa polityczna.

1. Źródła do obrazu Hiszpanii (Fontes Plinianae)

Wprowadzenie

1.1. Źródła literackie (Autor est - [...] prodit/tradit)

1.1.1. Autorzy obcy (externi)

1.1.2. Autorzy rzymscy (auctores)

1.2. Źródła anonimowe (tradunt/traduntur - alli, quidam)

1.3. Źródła nieliterackie (monumenta: annales, acta, inscriptiones, graffiti)

1.4. Autopsja (scio/video)

Podusmowanie

2. Geografia fizyczna Hiszpanii

Wprowadzenie.

2.1. Geografia orbis terrarum a opis geograficzny Hiszpanii

2.1.1. Struktura wewnętrzna opisu Hiszpanii

2.1.1.1. Hiszpania Dalsza Betyka (Hispania Ulterior Baetica)

2.1.1.2. Hiszpania Bliższa Tarrakońska (Hispania Citerior Tarraconensis)

2.1.1.3. Hiszpania Dalsza Luzytania (Hispania Ulterior Lusitania)

2.2. Położenie geograficzne Hiszpanii (Inter Marem Externum et Marem Nostrum)

2.2.1.Nad oceanem (Circa Oceanum)

2.2.2. Nasza część świata (Pars Nostra Terrarum)

2.3. Wybrzeża Półwyspu Iberyjskiego  (sinus, portus, promunturium)

2.3.1. Zatoki (sinus)

2.3.2.Porty (portus)

2.3.3. Przylądki (promunturia)

2.4. Sieć rzeczna (flumen, fluvius, amnis)

2.5. Pasma górskie (iuga, montes)

2.6. Regio i Gens

2.7. Wyspy (insulae)

Podsumowanie

3. Administracja rzymska w Hiszpanii

3.1. Prowincje

3.1.1. Nazwy prowincji

3.1.1.1. Provincia Hispania Ulterior Beatica

3.1.1.2. Provincia Hispania Ulterrior Lusitania

3.1.1.3. Provincia Hispania Citerior Terraconsensis

3.1.2. Granice prowincji

3.1.2.1. Hiszpania Tarrakońska - Betyka

3.1.2.2. Hiszpania Tarrakońska -Luzytania

3.1.2.3. Betyka - Luzytania

3.2. Okręgi sądowe (conventus iuridici)

3.2.1. Conventus  - conventus civium Romanorum - conventus iuridicus)

3.2.2. Datacja -  (Nun universa provincia dividitur in conventus VII)

3.2.3. Nazwy okręgów sądowych

3.2.4. Funkcje okręgów sądowych

Podsumowanie

4. Municypalizacja Hiszpanii. Struktura urbanizacyjna

4.1. Municypalizacja Hiszpanii

4.1.1. Universae hispaniae. Vespasianus  Imperator Augustus iactatum  procellis rei publicae latinum tribuit

4.1.2. Latium tribuit

4.1.2.1. Natura, istota i rozprzestrzenianie się ius latinum

4.1.2.2. Latium Wespazjana.

4.1.3. Vespasianus Imperator Agustus 

4.1.4. Universae Hispaniae

4.2. Struktura urbanizacyjna

Podsumowanie

5. Bogactwa naturalne (Laus Hispaniae)

5.1. Laus Hispaniae

5.2. Rolnictwo 

5.2.1. Zboża (Hispania ferax frugum).

5.2.2. Drzewa oliwne - oliwki - oliwa (Hispania ferax olei)

5.2.3. Winna latorośl - wino (Hispania ferax vini)

5.3. Zwierzęta (Hispania ferax equorum)

5.3.1. Konie (Equus)

5.3.2. Owce - tekstylia (wełna - len)

5.3.3. Ryby - rybołówstwo - sos rybny

5.3.4. Muły i osły

5.3.5. Dzikie zwierzęta i szkodniki

5.4 Kruszce i rudy metali (Hispania ferax metallorum omnium generum)

5.4.1. Złoto (Auri tota ferme Hispania scatet)

5.4.2. Srebro (Argenti tota ferme Hispania scatet)

5.4.3. Ołów (plumbum), miedź (aes), cyna (plumbum album), żelazo (ferrum), cynober i rtęć (minium i argentum vivium)

Podsumowanie

Zakończenie

Bibliografia

Indeks nazw własnych

Summary