Dzieje malarstwa w Polsce. Tom I Średniowieczne malarstwo w Polsce

Autor: Feliks Kopera

Rok wydania: 2016

Ilość stron: 233 + ilustracje

Oprawa: twarda

Format: 21,5 cm x 30,5 cm

Uwagi - brzegi stron przykurzone

Trzytomowe Dzieje malarstwa w Polsce, które oddajemy do rąk czytelników, ukazały się po raz pierwszy w latach 1925-1929. Opracowanie w sposób syntetyczny ukazuje rozwój i przeobrażenia malarstwa polskiego, wpływy i inspiracje oraz charakter wewnętrznych przemian, jakim ulegało w kolejnych epokach. Feliks Kopera jako muzeolog i konserwator wzbogacił publikację o wartościowe i cenne wnioski, związane m.in. z ówczesnym stanem fizycznym i technicznym poszczególnych dzieł, ingerencjami dokonywanymi na przestrzeni stuleci przez twórców, które nierzadko wiązały się z pragnieniem dostosowania prac do bieżących zapatrywań estetycznych i panującej mody. Doszukiwał się analogii i różnic pomiędzy twórczością malarzy polskich i europejskich. Na stronach kolejnych tomów przywołał sylwetki bardziej lub mniej znanych artystów polskich, przybliżył ich dokonania i dorobek, wskazując na rolę, jaką przyszło im odegrać w dziejach sztuki polskiej.

Niezaprzeczalnym atutem przedwojennego wydania były zamieszczone w tomach ryciny, ilustracje dzieł sztuki, m.in. tych, które już wówczas znajdowały się w tragicznym stanie, a po których obecnie nie zachował się materialny ślad. Zamieszczamy je wszystkie w oryginalnej wersji.

Tom I obejmuje dzieje polskiego malarstwa średniowiecznego. Tom II poświęcony został malarstwu od XVI do XVIII stulecia, natomiast zawartość tomu III skupia się na historii malarstwa polskiego w XIX i XX w. (do około 1926 r.).

(opis wydawcy)

Spis treści:

Przedmowa do wydania drugiego  /5

Przedmowa do tomu I

Rozdział I. Pierwsze przejawy malarstwa w Polsce przed reakcją pogaństwa. Miniatura listu księżniczki saskiej Matyldy do króla Mieszka II z 1027 r. Miniatury w Polsce po przywróceniu kultury chrześcijańskiej. Wpływy krajów nadreńskich, Ratyzbony i Czech oraz wpływy Francji. Kraków, Gniezno, Kruszwica, Płock i kultura dworska za Władysława Hermana, Bolesława Krzywoustego i Bolesława Kędzierzawego. Czy mamy wówczas rodzime usiłowania w zakresie malarstwa miniaturowego? O malarstwie sztalugowym w Polsce w XI i XII w.   /9

Rozdział II. Cystersi i pierwsze ślady polichromii w Jędrzejowie i Sulejowie. Miniatury pod wpływem reform cystersów i miniatury dawnego kierunku z nowoczesnymi usiłowaniami artystycznymi. Zwiększanie się liczby obrazów sztalugowych. Obraz mozaikowy w klasztorze św. Andrzeja w Krakowie  /27

Rozdział III. Wpływy Włoch i Francji, a w szczególności dworu papieskiego w Awinionie na malarstwo miniaturowe w Czechach i w Polsce. Usiłowania Przemysława, Łokietka i Kazimierza Wielkiego wokół podźwignięcia sztuki w Polsce. Malarstwo miniaturowe w XIV i XV w. oraz polscy iluminatorzy tej epoki    /35

Rozdział IV. Malarstwo ścienne w Polsce w XIV i XV w. Malowidła czasów Kazimierz Wielkiego i końca XIV w. na Wawelu, w Niepołomicach, Wiślicy, Czchowie, Gnieźnie oraz malowidła w kościele OO. Augustianów w Krakowie, Cystersów w Lądzie i w kościele OO. Franciszkanów w Krakowie  /67

Rozdział V. Malarstwo ścienne ruskie  /109

Rozdział VI. Malarstwo sztalugowe XIV i XV w. Włoskie trecento w Polsce, wpływy czeskie i węgierskie. Wizerunki N.P. Marii. Ukrzyżowanie z Korzennej i obrazy pokrewne. Obraz nagrobny z Ruszczy i obrazy dające się pogrupować wokół niego. Pojawienie się tryptyków   /123

Rozdział VII. Dalszy wpływ malarstwa sztalugowego, wpływy kolońskie na dawny kierunek. Tryptyk z Wołowca. Dążenie do okazałości tryptyków. Tryptyk z Tuchowa i jego grupa   /137

Rozdział VIII. Obrazy z drugiej połowy XV w. Obrazy o religijnym nastroju i idealistycznym kierunku oraz obrazy traktowane realistycznie. Obrazy ze Szczepanowa, Dobrzyc, Szańca, Tymowy i im pokrewne. Obraz wotywny przeworskiej fary i jego grupa. Obrazy z przewijającymi się napisami   /145

Rozdział IX. Malarstwo sztalugowe z przewagą realizmu i pierwiastka epicznego. Obrazy z kościoła św. Idziego w Muzeum Narodowym w Krakowie. Ołtarz św. Trójcy w katedrze na Wawelu. Obraz w kościele św. Katarzyny w Krakowie i ołtarz N.P. Marii Bolesnej w katedrze na Wawelu. Wit Stwosz jako malarz. Jan Polak   /159

Rozdział X. Dalszy rozwój form XV. w XVI stuleciu. Tryptyk z Lipnicy Murowanej i Dębna. Tryptyk z kościoła św. Mikołaja i jego twórca Stanisław Skórka. Tryptyk z Olkusza, dzieło Adama z Lublina. Tryptyki z Szydłowca i Bodzentyna. Barok gotycki. Ruskie malarstwo sztalugowe  /175

Rozdział XI. Różne rodzaje malarstwa stosowanego: obrazy haftowane, witraże, drzeworyty   /197

Rozdział XII. Wiadomości o malarzach XIV i XV w. w dawnych aktach i ogólne o nich uwagi  /205

Uzupełnienia  /209

Tablice   /211